Οι πρόσφατες ανακοινώσεις του Υπουργού Υγείας για τα προγράμματα υποκατάστασης του ΟΚΑΝΑ στα νοσοκομεία και οι συνεχιζόμενες παλινωδίες και αντιπαραθέσεις φέρνουν στην επιφάνεια την προχειρότητα και την αποσπασματικότητα με την οποία αντιμετωπίζεται το πρόβλημα των ναρκωτικών, και μάλιστα σε μια περίοδο κρίσης που οξύνει τα προβλήματα των εξαρτημένων και ευνοεί την εξάπλωση διαφόρων μορφών εθισμού. Απαξιώνονται υπηρεσίες που στοχεύουν στην απεξάρτηση και την κοινωνική επανένταξη των εξαρτημένων και προβάλλεται το υποκατάστατο ως θαυματουργή λύση εξπρές στις επιπτώσεις της ουσιοεξάρτησης στους εξαρτημένους και την κοινωνία. Επίσης, αγνοείται οποιαδήποτε ενέργεια είχε δρομολογηθεί μέχρι τώρα για το εθνικό σχέδιο δράσης, που βρίσκεται στο… χρονοντούλαπο της ιστορίας από το 2010 τέτοια εποχή, στο οποίο είχαν κληθεί να συμμετέχουν και οι φορείς απεξάρτησης.
Το ΚΕΘΕΑ με κανέναν τρόπο δεν συναινεί ούτε θα γίνει συνένοχος στην πολιτική αυτή, αν και επιχειρείται να χρησιμοποιηθεί ως άλλοθι για την εφαρμογή της με το πρόσχημα της ενίσχυσης της χρηματοδότησής του… στο μέλλον. Οι διαβεβαιώσεις αυτές απέχουν πολύ από την πραγματικότητα. Η χρηματοδότηση του ΚΕΘΕΑ μειώνεται σταθερά μέχρι σήμερα και οι περιορισμένοι πόροι μαζί με το πάγωμα των προσλήψεων τα τελευταία τέσσερα χρόνια έχουν δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα στη λειτουργία των υφιστάμενων μονάδων, ενώ καθιστούν αδύνατη πλέον την ανταπόκριση του Οργανισμού στα πάνω από 20 αιτήματα των τοπικών κοινωνιών για δημιουργία νέων μονάδων.
Την ίδια στιγμή που η ανεργία και η εξαθλίωση φέρνουν περισσότερους ανθρώπους στη χρήση και την εξάρτηση και η κατάσταση στις φυλακές έχει γίνει ασφυκτική, συνεχίζεται η πολιτική της ποινικής καταστολής, η οποία συνεπικουρείται από τη φαρμακευτική καταστολή για τους εξαρτημένους εντός και εκτός του σωφρονιστικού συστήματος. Ωστόσο, τα αδιέξοδα για τους ίδιους και τις οικογένειές τους θα παραμένουν όσο δεν τους δίνεται η δυνατότητα πρόσβασης σε υπηρεσίες απεξάρτησης και κοινωνικής επανένταξης.
Το ΚΕΘΕΑ εξακολουθεί να υποστηρίζει τον πλουραλισμό στη θεραπεία με την εφαρμογή προγραμμάτων υψηλών προδιαγραφών και τη διευκόλυνση της πρόσβασης στα θεραπευτικά προγράμματα, ενώ αντιτίθεται στις πολιτικές που διαιωνίζουν το πρόβλημα της εξάρτησης είτε με παράνομες είτε με νόμιμες ουσίες στο πλαίσιο της συντήρησης χωρίς προδιαγραφές.
Η συνεχής αύξηση της «λίστας της ντροπής» είναι απόρροια της αντίληψης ότι υπάρχουν άνθρωποι καταδικασμένοι να ζήσουν και να πεθάνουν εξαρτημένοι, και των πρακτικών -ειδικών και υπευθύνων– που οδήγησαν στην απαξίωση τα προγράμματα υποκατάστασης.
Η εμμονή στην πολιτική αυτή είναι καταδικασμένη στην πράξη, όπως έχει αποδειχθεί. Η περεταίρω υποβάθμιση των προγραμμάτων υποκατάστασης, όπως προτείνεται σήμερα, θα εξακολουθήσει να κρατάει ανοιχτό το πιθάρι των Δαναΐδων.
Τμήμα Ενημέρωσης ΚΕΘΕΑ