Αποχαιρετώντας τον ΠΗΓΑΣΟ


Μετά από 23 χρόνια λειτουργίας και 420 αποστολές σε κάθε γωνία της Ελλάδας, ο ΠΗΓΑΣΟΣ, η κινητή μονάδα ενημέρωσης του ΚΕΘΕΑ, τραβάει οριστικά χειρόφρενο.

Σε μια εποχή που λειτουργούσε μόνο το θεραπευτικό πρόγραμμα ΙΘΑΚΗ, και το εθνικό δίκτυο υπηρεσιών για την αντιμετώπιση των εξαρτήσεων ήταν ακόμα μακρινό όνειρο,  ο ΠΗΓΑΣΟΣ αναλάμβανε να καλύπτει ανάγκες ενημέρωσης και συμβουλευτικής σε όλη τη χώρα, φτάνοντας και στην πιο απομακρυσμένη περιοχή. Ανταποκρινόμενο στο κάλεσμα τοπικών φορέων, το  διώροφο, ειδικά διαμορφωμένο λεωφορείο της μονάδας, στελεχωμένο με εξειδικευμένο προσωπικό και ομάδες μελών των θεραπευτικών προγραμμάτων, έφερνε το μήνυμα της πρόληψης και της απεξάρτησης  στις τοπικές κοινωνίες.

Ο ΠΗΓΑΣΟΣ στάθμευε πάντα σε κεντρικό σημείο της πόλης που τον φιλοξενούσε, έστηνε ενημερωτικά περίπτερα, διοργάνωνε παρεμβάσεις street-work σε στέκια νέων και σε χώρους συνάθροισης χρηστών, έκανε διαλέξεις για το γενικό κοινό, παρεμβάσεις στις σχολικές κοινότητες, συναντήσεις ενημέρωσης και συμβουλευτικής για επαγγελματικές ομάδες που έρχονται σε επαφή με το πρόβλημα της εξάρτησης και πρόσφερε ατομική συμβουλευτική σε χρήστες ουσιών, στις οικογένειές τους  και σε νέους με συμπεριφορά υψηλού κινδύνου. Οι παρεμβάσεις του πλαισιώνονταν με εναλλακτικές προς τη χρήση ουσιών δραστηριότητες, πολιτιστικές, οικολογικές και αθλητικές. Σταθερή του επιδίωξη να διευκολύνει τη δικτύωση μεταξύ των φορέων της τοπικής κοινωνίας, για την ανάπτυξη συνεργασιών και  πρωτοβουλιών πρόληψης και θεραπείας.

Η δράση και οι στόχοι του ΠΗΓΑΣΟΥ υπήρξαν πρωτοποριακοί για την εποχή, γιατί οι παρεμβάσεις του δεν σταματούσαν στο επίπεδο της ενημέρωσης και της συμβουλευτικής προς τους κατοίκους της περιοχής. Στόχευαν στην κινητοποίηση του κοινωνικού ιστού συνολικότερα, δείχνοντας στις τοπικές κοινωνίες το δρόμο για να αξιοποιήσουν  τις δικές τους δυνάμεις και τους πόρους τους σε μια συστηματική και μονιμότερη προσπάθεια για την προώθηση της πρόληψης.

Το έργο του ΠΗΓΑΣΟΥ στα 23 αυτά χρόνια εξελίχθηκε μαζί με τις ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας. Τα τελευταία χρόνια  συνεργάστηκε με το σύνολο σχεδόν των Κέντρων Πρόληψης του ΟΚΑΝΑ για την ενίσχυση του ρόλου τους και την προώθηση της πρόληψης στις τοπικές κοινωνίες,  και έδινε δυναμικό «παρών» σε πολιτικά και καλλιτεχνικά φεστιβάλ και ιδρύματα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Περισσότερα από 175.000 άτομα έλαβαν υπηρεσίες όλα αυτά τα χρόνια από το προσωπικό της μονάδας στις πολυάριθμες αποστολές της. Αναλυτικά: 90.115 μαθητές και νέοι, 27.675  στρατεύσιμοι, 5.920 γονείς, 6.137 εκπαιδευτικοί, 12.140 επαγγελματίες και στελέχη της τοπικής αυτοδιοίκηση, 2.577 χρήστες ουσιών, 1.114   συγγενείς  και φίλοι χρηστών, 446 δημοσιογράφοι και 30.000 άτομα σε παρεμβάσεις για το γενικό πληθυσμό.

Στο τέλος του 2012 η άδεια κυκλοφορίας του λεωφορείου λήγει, και το  πολυταξιδεμένο όχημα, που είχε φτάσει μέχρι την Κύπρο και την ελληνική κοινότητα της Γερμανίας, πρέπει να αποσυρθεί οριστικά, λόγω παλαιότητας.  Ο πιο αφοσιωμένος του σύντροφος, ο οδηγός του  Γιάννης Γούλας , έχει ήδη συνταξιοδοτηθεί.

Ο ΠΗΓΑΣΟΣ  έπαιξε σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της πρόληψης στην Ελλάδα και συνέβαλε στην ανάπτυξη νέων υπηρεσιών σε τοπικό επίπεδο.  Με την απόσυρσή του κλείνει ένα κεφάλαιο, όμως, ήδη, έχει ανοίξει ένα καινούργιο. Το έμπειρο προσωπικό της μονάδας δραστηριοποιείται ήδη μέσα από το Κέντρο Κοινοτικής Ανάπτυξης του ΚΕΘΕΑ στα Εξάρχεια, το οποίο, επιδιώκοντας την εμπλοκή και τη συνεργασία της τοπικής κοινωνίας, υποστηρίζει το νεανικό και εφηβικό πληθυσμό της πόλης στην κατεύθυνση της πρόληψης και έγκαιρης παρέμβασης.

Γιατί το μήνυμα του ΠΗΓΑΣΟΥ παραμένει όσο ποτέ επίκαιρο, εν μέσω της σημερινής κρίσης:  Η πρόληψη είναι υπόθεσή όλων μας και η ενδυνάμωση και ενεργοποίηση των τοπικών κοινωνιών ένα από τα βασικά όπλα που διαθέτουμε ενάντια στην εξάρτηση και τον κοινωνικό αποκλεισμό.